สวัสดิการและ สิทธิคนพิการไทย 2567 ได้อะไร เช็คสิทธิ์ไว้ ไม่พลาด

สิทธิและสวัสดิการของคนพิการ เป็นการการคุ้มครองและการสนับสนุนที่รัฐหรืองค์กรต่างๆ มอบให้แก่คนพิการเพื่อให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น และสามารถเข้าร่วมกิจกรรมสังคมได้อย่างเท่าเทียม        โดยบทความนี้นั้น จะทำให้ทุกคนได้เข้าใจถึงสิทธิและสวัสดิการคนพิการไทย ในปัจจุบันที่รัฐบาลหรือองค์กรต่างๆมอบให้กับคนพิการ ในประเทศไทยประจำปี  2567 นี้ รายละเอียดแต่ละหัวข้อเป็นอย่างไรไปอ่านกันได้เลยทุกคน

สิทธิของคนพิการ ไทย อัพเดท 2567

1.สิทธิคนพิการด้านการศึกษา

มุ่งเน้นที่การให้คนพิการได้รับการศึกษาอย่างทั่วถึง เท่าเทียม โดยสิทธิ์ที่ได้รับการรับรองตามกฎหมายไทยที่เกี่ยวกับการศึกษาของคนพิการมีหลายมาตราเช่น

• รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยรับรองสิทธิของคนพิการในการเข้าถึงการศึกษาที่เทาเทียมกับบุคคลอื่น
• พรบ.การจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ พ.ศ. 2551
• มาตรา 5 คนพิการมีสิทธิได้รับการศึกษาตามความเหมาะสมในทุกระดับและทุกประเภท โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
• มาตรา 17 สถานศึกษาต้องจัดให้มีสิ่งอำนวยความสะดวก สื่อบริการและความช่วยเหลือทางการศึกษาอื่นๆที่เหมาะสมกับคนพิการ
• มาตรา18 คนพิการมีสิทธิได้รับการสนับสนุนในการเข้าถึงการศึกษา เช่นทุนการศึกษา การปรับหลักสูตรและการหาผู้ช่วยสอน

โดยสถานศึกษาที่มีการเรียนการสอนให้กับคนพิการในระดับต่างๆเช่น

•   ระดับประถมศึกษา

1. โรงเรียนสอนคนตาบอด เช่นโรงเรียนสอนคนตาบอดกรุงเทพ โรงเรียนสอนคนตาบอดภาคเหนือ หรือโรงเรียนบ้านเด็กรามอินทรา ที่เป็นโณงเรียนสอนคนตาบอดที่มีความพิการซ้ำซ้อน

    2.โรงเรียนสอนคนพิการทางการได้ยินในมีอยู่ในทุกภูมิภาคของไทย

ที่เป็นโรงเรียนโสตศึกษาในบางจังหวัดในภูมิภาคนั้นๆ โรงเรียนเหล่านี้ให้การศึกษา การอบรมที่เหมาะสมกับนักเรียนพิการทางการได้ยิน เช่นการใช้ภาษามือ การศึกษาที่เหมาะสมและพัฒนาศักยภาพได้อย่างเต็มที่

3. การศึกษาระดับอุดมศึกษา ในทุกระดับปริญญาทั้งตรี โท และ เอก ที่มหาวิทยาลัยนั้นเปิดการเรียนการสอนและตรงกับเกณท์กำหนดของหมาวิทยาลัยในการเข้าศึกษา โดยมหาวิทยาลัยที่เปิดรับนักศึกษาเช่น มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล หรือมหาวิท1ยาลัยอื่นๆที่มีศูนย์บริการนักศึกษาพิการคอยอำนวยความสะดวกและสวัสดิการสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับคนพิการ

2.สิทธิคนพิการด้านการจ้างงานและการทำงาน

กฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. 2550 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (พ.ศ. 2556)

• มาตรา 33: หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือบริษัทเอกชนที่มีลูกจ้างตั้งแต่ 100 คนขึ้นไป ต้องรับคนพิการเข้าทำงานในอัตราส่วน 1 ต่อ 100 หากไม่สามารถปฏิบัติตามจะต้องจ่ายเงินสมทบเข้ากองทุนส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ
• มาตรา 34: นายจ้างสามารถสนับสนุนคนพิการในรูปแบบอื่น เช่น จัดการอบรม ฝึกงาน หรือทำสัญญากับองค์กรของคนพิการ
• มาตรา 35: นายจ้างต้องจัดสภาพแวดล้อมในการทำงานให้เหมาะสมและปลอดภัยสำหรับคนพิการ รวมถึงการปรับเปลี่ยนสถานที่หรืออุปกรณ์ที่ใช้ในการทำงาน

หรือในกฎหมายแรงงานที่ได้บัญญัติไว้หลายข้อ อาทิ

• มาตรา 15 แห่งพรบ.คุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541: นายจ้างห้ามเลือกปฏิบัติต่อคนพิการในเรื่องค่าจ้าง สวัสดิการ หรือการรับสมัครงาน
• มาตรา 13 แห่งพรบ.คุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541: คนพิการมีสิทธิ์ในการได้รับการคุ้มครองจากการถูกเลิกจ้างโดยไม่มีเหตุผลที่เหมาะสม

โดยปัจจุบันมีหลายองค์กรที่ขับเคลื่อนประเด็นการจ้างงานคนพิการ ไม่ว่าจะเป็น มูลนิธินวัตกรรมทางสังคม บริษัทจัดหางานกล่องดินสอเพื่อคนพิการจำกัด องค์กรเหล่านี้เน้นให้ความรู้ให้ความเข้าใจแก่ผู้ประกอบการที่ต้องการจ้างคนพิการและเป็นผู้ช่วยจัดหาคนพิการเข้ามาทำงาน และรวมถึงองค์กรอื่นๆที่มีการจ้างงานคนพิการสิทธิการจ้างงานคนพิการ โดยบริษัทหรือหน่วยงานที่จัดจ่างคนพิการนอกจากทำถูกกฎหมายแล้วก็ยังได้สิทธิประโยชน์ในการลดหย่อนภาษี และที่สำคัญเป็นการช่วยเหลือสังคมให้คนพิการได้มีโอกาสในการทำงานเพิ่มมากขึ้น

3.สิทธิคนพิการด้านการรักษาพยาบาล

 โดยมีตัวอย่างกฎหมายไทยที่คุ้มครองสิทธิคนพิการเช่น กฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. 2550 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (พ.ศ. 2556)

• มาตรา 20: คนพิการมีสิทธิได้รับบริการสาธารณสุขที่เหมาะสมและครบวงจร รวมถึงการตรวจรักษา การฟื้นฟูสมรรถภาพ และการสนับสนุนอุปกรณ์ช่วยเหลือทางการแพทย์โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
• มาตรา 21: คนพิการมีสิทธิได้รับบริการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์ที่จำเป็นและเหมาะสม รวมถึงการฝึกฝนทางร่างกายและจิตใจเพื่อเพิ่มศักยภาพในการดำเนินชีวิตประจำวัน

กฎหมายประกันสุขภาพถ้วนหน้า (สิทธิบัตรทอง)

• คนพิการที่มีสิทธิบัตรทองมีสิทธิได้รับการรักษาพยาบาลทุกประเภทโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย รวมถึงการฟื้นฟูสมรรถภาพ และการให้บริการอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่จำเป็น

กฎหมายการคุ้มครองคนพิการในด้านสุขภาพ

            พรบ. สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550: คนพิการมีสิทธิได้รับการบริการสาธารณสุขที่เท่าเทียมกับคนทั่วไป และได้รับการป้องกัน การรักษา และการฟื้นฟูสมรรถภาพ ทางการแพทย์ที่จำเป็น    สิทธิคนพิการที่ได้รับการคุ้มครองทางการรักษาพยาบาลอย่างทั่วถึงทำให้รับบริการทางการแพทย์ที่จพเป็นและส่งเสริมคุณภาพชีวิตคนพิการให้ดีขึ้น

สวัสดิการของคนพิการไทย

นอกจากสิทธิแล้ว สวัสดิการก็เป็นข้อมูลสำคัญที่คนพิการ หรือผู้ดูแลต้องทราบ เพื่อสิทธิประโยชน์ ซึ่งมีข้อสำคัญคือ

1. สวัสดิการด้านเงินสนับสนุนคนพิการ

• เงินสงเคราะห์เบี้ยความพิการ : คนพิการที่มีบัตรประจำตัวคนพิการจะได้รับเบี้ยความพิการจำนวน 800 บาทต่อเดือน สำหรับคนพิการที่มีบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ จะได้รับเงินเพิ่มอีก 200 บาท
• เงินช่วยเหลือเพื่อการดำรงชีพ : คนพิการที่มีรายได้น้อยอาจได้รับเงินช่วยเหลือเพื่อการดำรงชีพเพิ่มเติม ซึ่งจำนวนเงินจะพิจารณาตามความจำเป็น

2.การส่งเสริมการทำงานและการฝึกฝนอาชีพคนพิการ

• โครงการส่งเสริมอาชีพคนพิการมีการฝึกอบรมอาชีพต่าง ๆ ให้กับคนพิการ เช่น งานฝีมือ งานด้านคอมพิวเตอร์ งานนวด และอื่น ๆ ที่สอดคล้องกับความสามารถและความสนใจของแต่ละบุคคล
• การสนับสนุนการจัดหางานมีการจัดตั้งศูนย์บริการจัดหางานคนพิการ เพื่อช่วยเหลือในการจัดหางานที่เหมาะสมกับคนพิการ และประสานงานกับนายจ้างเพื่อให้มีการจ้างงานคนพิการอย่างเป็นธรรม
• กองทุนส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการกองทุนนี้มีการให้กู้ยืมเงินสำหรับคนพิการเพื่อนำไปใช้ในการประกอบอาชีพ หรือพัฒนาทักษะทางอาชีพ
• การส่งเสริมการศึกษาและฝึกอาชีพมีการจัดการศึกษาภาคบังคับและการศึกษาต่อเนื่องสำหรับคนพิการ รวมถึงการจัดฝึกอบรมวิชาชีพต่าง ๆ เพื่อให้คนพิการมีทักษะและความรู้ที่จำเป็นต่อการทำงาน

การขอรับเงินเบี้ยความพิการ

โดยผู้ที่จะได้รับสิทธิต้องมีบัตรคนพิการ โดยต้องใช้เอกสารดังต่อไปนี้

• บัตรประจำตัวประชาชน
• บัตรประจำตัวคนพิการ
• สำเนาทะเบียนบ้าน
• สำเนาสมุดบัญชีธนาคาร
• เอกสารอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องตามที่หน่วยงานที่รับผิดชอบกำหนด

คุณสมบัติของผู้มีสิทธิ์รับเบี้ยสวัสดิการคนพิการ

• สัญชาติไทย
• ต้องมีบัตรประจำตัวคนพิการที่ออกโดย พก.
• ต้องไม่เป็นผู้ที่รับเงินสวัสดิการซ้ำซ้อนกับสิทธิประโยชน์อื่น ๆ ที่มีลักษณะเดียวกันจากหน่วยงานอื่น
• ต้องไม่อยู่ในสถานคุ้มครองที่จัดตั้งขึ้นโดยรัฐหรือเอกชน

ขั้นตอนการขอรับสวัสดิการเบี้ยความพิการ

• ยื่นคำขอรับเงินสวัสดิการที่ พมจ.หรือสำนักงานเขตในกรุงเทพมหานคร
• รอการตรวจสอบและอนุมัติ
• เมื่อได้รับการอนุมัติ จะได้รับเงินสวัสดิการเข้าบัญชีธนาคารที่ได้ลงทะเบียนไว้

บทสรุป

การที่มีสิทธิและกฎหมายในการช่วยคุ้มครองสิทธิของพิการนั้นช่วยให้คนพิการสามารถใช้ชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างเท่าเทียมในสังคม ดำรงชีวิตได้อย่างอิสระโดยมีการคุ้มครองสิทธิต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านการศึกษา  การทำงานและการจ้างงาน การรักษาพยาบาล  สวัสดิการเป็นประโยชน์เพื่อเอื้อให้เกิดคุณภาพชีวิตที่ดี เพื่อให้คนพิการสามารถทำงาน เลี้ยงชีพ พึ่งพาตนเองได้ลดปัญหาภาวะพึ่งพิง ลดความเหลื่อมล้ำและความด้อยโอกาส  สำหรับบทความนี้ยกตัวอย่างเฉพาะสิทธิและสวัสดีการที่สำคัญ หากมีเรื่องราวที่น่าสนใจ จะนำมาเล่าให้ฟังแบบจัดเต็ม ติดตาม udguide กันด้วยนะ